Chinees is niet de makkelijkste taal om te leren en ik heb zelf ook vaak op het punt gestaan de handdoek in de ring te gooien. De combinatie van ingewikkelde uitspraken, moeilijke karakters en lange zinnen kunnen je ontmoedigen, maar met onderstaande tips & tricks kom je er wel! Neem je tijd, volg BaoziTV op de voet en ga van nul naar vloeiend in het Chinees! Met het lezen van dit artikel leg je de basis voor het leren van Chinees. Door het leren van Pinyin wordt je een meester in Chinese uitspraak!
Inhoudsopgave
Omdat het Chinees geen fonetische taal is, kun je niet meteen aan het schrift zien hoe het wordt uitgesproken. Daarom heeft het Chinees naast Chinese karakters ook een systeem om de uitspraak van de karakters op te schrijven in Latijnse letters. Dit systeem wordt ook wel Hanyu Pinyin genoemd. Je kunt basis achtergrondinformatie over Pinyin lezen in dit andere BaoziTV artikel. Hier gaan we dieper in op de Pinyin, leer je veel gemaakte fouten te voorkomen en krijg je handige tips om de Pinyin onder de knie te krijgen.
Om te beginnen heb je Pinyin dus nodig om de uitspraak van een karakter te leren. Als je weet hoe je Pinyin op de juiste manier moet lezen, weet je ook hoe je een karakter moet uitspreken, omdat deze twee dingen aan elkaar zijn gelinkt. Hoe beter je de Pinyin leert bij een karakter, hoe beter je algemene uitspraak van het Chinees zal zijn.
Bovendien heb je Pinyin nodig voor het typen van Chinese karakters in je mobiel of op je computer. Als je een Chinees toetsenbord installeert kun je Chinese karakters invoeren op je qwerty toetsenbord door Pinyin te typen. Als je lekker met je Chinese vrienden (link naar: hoe maak je vrienden in het Chinees) wilt chatten gebruik je Pinyin dus dagelijks!
Pinyin is ook belangrijk voor het leren van de tonen. Het Chinees is een toontaal, en het Mandarijn heeft wel 5 verschillende tonen. Deze tonen worden aangegeven met streepjes boven de Pinyin woorden, waardoor je weet op welke toon dit woord moet worden uitgesproken.
Je kunt het leren van Pinyin ook wel als de basis van je leerweg zien. Als je Pinyin niet gemasterd hebt kun je het nog wel eens moeilijk krijgen met het vloeiend worden in Chinees.
Pinyin is dus eigenlijk een soort alfabet met letters die wij gewoon kunnen lezen. Dit alfabet is onder te verdelen in twee delen. Het bovenste deel bestaat uit alle klinkers en het onderste deel bestaat uit medeklinkers. Je kunt klanken uit het bovenste deel koppelen met klanken uit het onderste deel en zo woorden vormen. Dit zijn dan ook alle Chinese klanken die in het Mandarijn bestaan. Als je deze goed onder de knie hebt kun je alle Chinese woorden uitspreken. Kijk maar eens in de tabellen hieronder. Aan de rechterkant zie je hoe de klanken moeten worden uitgesproken met de Nederlandse uitspraak.
a – o – e – i – u – ü
ai – an – ang – ao – ong – ou
ei – en – eng – er
ia – ian – iang – iao
ie – in – ing – iu – iong
ua – uai – uan – uang
ui – un – uo
üe – üan – ün
aa – oh – uh – ie – oe – uu
aai – an – ang – auw – ong – oow
eej – un – ung – ar
ie’aa – ie’en – ie’ang – ie’au
ie’eh – in – ing – ie’oow – ie’ong
oe’a – oe’ai – oe’an – oe’ang
oe’eej – oe’un – oe’o
uu’e – uu’an – uu’un
b – p – m – f
d – t – n – l
z – c – s
zh – ch – sh
j – q – x
g – k – h
r – y – w
boh – poh – moh – foh
duh – tuh – nuh – luh
tz – ts – ss
dzj – tzj – shj
tjie – tsjie – ssjie
guh (engelse g) – kuh – gguh
rzj – jie – woe
Als je weet hoe je alle individuele klanken moet uitspreken kun je beginnen met het combineren van klanken en het maken van woorden. Je kunt bovenstaande tabel gebruiken bij het maken van combinaties. Probeer maar eens een letter van de onderste helft te combineren met een klank uit de bovenste helft.
zh + ong = zhong
w + en = wen
→ zhōngwén = Chinees (中文)
Er bestaan in totaal 409 combinaties die gebruikt worden in het Mandarijn. Dat zijn er dus eigenlijk helemaal niet zo veel. Het nederlands heeft bijvoorbeeld veel meer meer verschillende mogelijke klanken. Als je er even goed voor gaat zitten kun je de Pinyin dus zo onder de knie hebben. Er zijn nog wel wat uitzonderingen en onmogelijke combinaties in bovenstaand Pinyin overzicht. Trap niet in de veel gemaakte fouten!
De tonen zijn heel belangrijk in het Chinees, omdat het een toontaal is. Dit is een taal waarbij de betekenis van een woord afhankelijk is van de toon waarop het woord wordt uitgesproken. Zo’n toon is dus best wel belangrijk. Als een woord op dezelfde manier wordt uitgesproken als een ander woord, maar op een andere toon, dan kan het iets heel anders betekenen.
Het Mandarijn heeft 5 verschillende tonen. Deze tonen worden aangegeven met streepjes boven de Pinyin woorden, waardoor je weet op welke toon dit woord moet worden uitgesproken. Soms worden de tonen niet aangegeven met streepjes maar met de nummers 1 t/m 5. Bij het uitspreken van de tonen moet je letten op de toonhoogte van je stem binnen je eigen stembereik. Als je meer wilt weten over de uitspraak van de vijf tonen kun je hier meer informatie vinden.
Pinyin en de Chinese tonen zullen in het begin zeker wennen zijn en je zult het niet in één keer onder de knie hebben. Maar geef niet op en blijf oefenen! Vergeet niet dat luisteren ook heel belangrijk is. Als je veel luistert naar het Mandarijn zul je de uitspraak zelf ook sneller goed doen. En laat je niet afschrikken door die veel voorkomende fouten. Fouten maken is juist goed! Door veel te spreken en Chinese woorden hardop uit te spreken zul je snel een soort ritme creëren en raak je gewend aan het spreken op tonen. Hier volgen nog een paar tips voor handige hulpmiddeltjes voor het leren van Chinees.
Sanne Laoshi heeft een grote passie voor de Chinese taal en leert al meer dan 5 jaar Chinees. Ze heeft China Studies gestudeerd in Leiden en een jaar in China gewoond. Ze is op dit moment bezig met haar Master in Chinees en wilt haar kennis en ervaring met jou delen zodat jij ook op een dag vloeiend Chinees kunt spreken.
Uit eten in China, hoe gaat dat?
Hoe maak je vrienden in het Chinees?